- Mặc dù có nhiều bộ môn thể thao điện tử xuất thân từ game online nhưng vẫn có nhiều khác biệt lớn giữa Game Online và eSports.
Trong những năm gần đây, Thể thao điện tử (eSports) đã dần chiếm được một vị trí cao trong lĩnh vực thể thao – giải trí. Người ta không khó để tìm thấy thông tin về những giải đấu triệu đô, những vận động viên eSports có thu nhập cực cao của hàng chục bộ môn thi đấu khác nhau. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc mọi người đã hoàn toàn hiểu và đánh giá đúng về bản chất của Thể thao điện tử.
Trong những năm gần đây, Thể thao điện tử (eSports) đã dần chiếm được một vị trí cao trong lĩnh vực thể thao – giải trí. Người ta không khó để tìm thấy thông tin về những giải đấu triệu đô, những vận động viên eSports có thu nhập cực cao của hàng chục bộ môn thi đấu khác nhau. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc mọi người đã hoàn toàn hiểu và đánh giá đúng về bản chất của Thể thao điện tử.
Ở Việt Nam, khái niệm Thể thao điện tử chỉ quen thuộc đối với những người hoạt động trong lĩnh vực này. Nhiều người còn xa lạ với cái gọi là “eSports” và đôi khi đánh đồng nó với các trò chơi trực tuyến (game online) thông thường. Vậy eSports và game online có điểm gì giống và khác nhau?
Người ta đã định nghĩa về game online và eSports như sau:
• Game online (Trò chơi trực tuyến) là trò chơi qua mạng Internet có sự tham gia của hàng trăm hoặc hàng ngàn người chơi cùng thời điểm.
• Esports (Thể thao điện tử) là những trò chơi mang tính đối kháng, có thể sử dụng để thi đấu để phân định thứ hạng.
• Esports (Thể thao điện tử) là những trò chơi mang tính đối kháng, có thể sử dụng để thi đấu để phân định thứ hạng.
Có thể thấy rằng, về bản chất, eSports và Game Online có sự khác biệt: Game Online bắt buộc phải chơi qua mạng Internet, còn eSports thì không nhất thiết phải sử dụng mạng Internet. Nhờ tính đối kháng đặc trưng của mình, eSports đã vượt qua ranh giới của những trò chơi giải trí bình thường để vươn đến gần hơn vị thế của một bộ môn thể thao chính thống như bóng đá, quần vợt…
Để phân biệt rõ hơn nữa về Game Online và Esports, chúng ta hãy cùng điểm qua 5 nét khác biệt giữa hai thể loại này:
1. Sự ảnh hưởng của tiền bạc
Trong hầu hết các game online, khả năng tài chính của game thủ đóng một vai trò tương đối quan trọng. Các nhà phát hành game online có nhiều cách để đánh vào túi tiền của game thủ, chẳng hạn như tạo ra những món đồ có sức mạnh vượt bậc để “dụ” người chơi dốc túi ra mua. Game online không có bất kì một giới hạn nào về việc sử dụng tiền mặt, vì thế, người chơi nào càng có khả năng chỉ trả tốt thì nhân vật của người đó lại càng đẹp và mạnh hơn những người khác. Điều này dẫn đến một hệ lụy: Game thủ luôn phải “chạy đua” nạp tiền cho nhà phát hành nếu như muốn trở nên mạnh hơn và trò chơi ngày càng trở nên mất cân bằng trầm trọng. Bên cạnh đó, áp lực phải “nạp tiền” trong game online rất dễ tạo ra những tệ nạn xã hội. Một bộ phận game thủ thiếu suy nghĩ đã trở thành những tên tội phạm nguy hiểm khi cần tiền để phục vụ cho nhu cầu ích kỉ trong game của mình.
Với những người từng tham gia những game online “cày cuốc” như Võ Lâm, Kiếm Thế… việc có người bỏ hàng chục triệu ra mua một món đồ ảo là không có gì lạ. Cá biệt, trong thời điểm Võ Lâm Truyền Kỳ thăng hoa ở thị trường Việt Nam, một đại gia đã bỏ ra 1,8 tỉ đồng để sở hữu trang bị “khủng” giúp mạnh hơn tất cả mọi người chơi khác. Có thể nói, đồng tiền có một sức mạnh đáng sợ trong game online, nó đủ sức xóa nhòa mọi ranh giới cao – thấp trong trình độ người chơi.
Tiền không mang lại sức mạnh trong eSports.
Ở các bộ môn eSports, đồng tiền không thể giúp một game thủ trở nên giỏi hơn. Những game thủ có nhiều tiền có thể mua những lớp vỏ đẹp hơn cho nhân vật của mình, nhưng trong những cuộc đối đầu, trình độ mới là yếu tố quyết định chiến thắng. Đó cũng là lí do vì sao eSports rất được yêu thích trên toàn thế giới, bởi các vận động viên buộc phải chiến thắng bằng thực lực, tài năng và công sức khổ luyện của mình.
Những bộ môn eSports hàng đầu thế giới hiện nay như Liên Minh Huyền Thoại hay Heroes of Newerth đều có hình thức kinh doanh bằng cách bán vật phẩm trang trí. Người chơi có thể bỏ tiền ra để mua các bộ trang phục, trang sức để cho nhân vật của mình đẹp hơn. Tuy vậy, dù nhân vật đẹp tới đâu, một người chơi LMHT hay HoN vẫn phải sử dụng trình độ và kĩ năng thật của mình để chiến thắng những người chơi khác.
Tuy nhiên nói như vậy không có nghĩa là các MMORPG không thể tổ chức thi đấu kiểu eSport được. Các nhà phát hành đã có một cách rất đơn giản để hạn chế hoàn toàn “đô la thần chưởng” khi tổ chức các giải đấu cho game mình là cấp tài khoản có cho sẵn số vốn bằng nhau cho mọi vận động viên. Từ đó, người tham gia sẽ dựa vào hiểu biết, kỹ năng cá nhân của mình để đầu tư nhân vật trước khi bước vào giao đấu.
2. Tính giáo dục
Cần phải khẳng định, game online và eSports đều có tính giáo dục. Tuy nhiên, những yếu tố mang tính giáo dục trong game online tương đối mờ nhạt. Game online thường hướng tới việc phát triển những tính cách đơn lẻ của một người, đặc biệt là những trò chơi đến từ Trung Quốc. Một người có thể tự làm mọi thứ: đánh quái vật, mua bán vật phẩm, PK với những người chơi khác v.v.. Thế nhưng thay vì rèn luyện được tính độc lập, nhiều người chơi lại sinh ra những thói xấu như: lười biếng (sử dụng Auto), lừa đảo, gian lận (sử dụng cheat/hack), ghen tị, đố kị (nạp thật nhiều tiền để mạnh hơn kẻ khác)… Mặc dù những nhà phát hành game online luôn cố gắng đưa ra cách xử lí, thậm chí mạnh tay, nhưng bản chất của game online là cho phép game thủ làm những gì họ muốn trong thế giới ảo, vì thế, những thói hư, tật xấu vẫn thoải mái sinh sôi.
Cần phải khẳng định, game online và eSports đều có tính giáo dục. Tuy nhiên, những yếu tố mang tính giáo dục trong game online tương đối mờ nhạt. Game online thường hướng tới việc phát triển những tính cách đơn lẻ của một người, đặc biệt là những trò chơi đến từ Trung Quốc. Một người có thể tự làm mọi thứ: đánh quái vật, mua bán vật phẩm, PK với những người chơi khác v.v.. Thế nhưng thay vì rèn luyện được tính độc lập, nhiều người chơi lại sinh ra những thói xấu như: lười biếng (sử dụng Auto), lừa đảo, gian lận (sử dụng cheat/hack), ghen tị, đố kị (nạp thật nhiều tiền để mạnh hơn kẻ khác)… Mặc dù những nhà phát hành game online luôn cố gắng đưa ra cách xử lí, thậm chí mạnh tay, nhưng bản chất của game online là cho phép game thủ làm những gì họ muốn trong thế giới ảo, vì thế, những thói hư, tật xấu vẫn thoải mái sinh sôi.
Khác với game online, đa số các eSports đề cao tính đồng đội. Một đội eSports sẽ không thể chiến thắng nếu thiếu đi một trong số các thành viên của mình. Người tham gia eSports luôn phải có ý thức tự vươn lên, hoàn thiện cho mình những kĩ năng cá nhân, đồng thời phối hợp những kĩ năng đó với đồng đội sao cho đạt hiệu quả cao nhất. Trong Thể thao điện tử, những thói xấu như gian lận được xem tương tự như dùng doping trong thể thao, người mắc phải sẽ bị lên án cực kì gay gắt, bị cộng đồng loại bỏ và các nhà tổ chức giải sẽ tẩy chay. Vì thế lĩnh vực này luôn được đánh giá rất cao nhờ tinh thần thể thao chân chính và cao thượng.
Các bộ môn Esports cũng có hệ thống chống gian lận cực mạnh. Tiêu biểu là Liên Minh Huyền Thoại với hệ thống xử phạt nghiêm khắc: Cấm game thủ chơi nếu như thoát giữa chừng, phá game của người khác… Ngoài ra, Liên Minh Huyền Thoại từng tuyên bố sẽ trao 100 triệu đồng cho ai hack được trò chơi này. Một tín hiệu đáng mừng cho Esports Việt Nam, Thể thao điện tử được Chính phủ đánh giá cao về tính giáo dục và được đưa vào tiến trình phát triển Thể dục – Thể thao đến năm 2020. nap
win bang the cao
3. Ràng buộc thời gian chơi
Game online, trừ thể loại Casual, đều được thiết kế thật hấp dẫn với mục đích thu hút người chơi vào game càng lâu càng tốt. Khi hóa thân vào nhân vật trong game online, người chơi khó có thể dứt thế giới ảo này để làm những công việc khác. Người chơi thường “cày cuốc” ngày đêm để kiếm tiền bằng cách bán vật phẩm, bán nhân vật hoặc đơn thuần để thỏa mãn ý thích của mình. Với sự hỗ trợ từ những công cụ hack/cheat/auto, người chơi game online gần như chẳng phát triển được kĩ năng cá nhân/tập thể nào. Vì lí do này, các nhà phát hành game online luôn phải tìm mọi cách để hạn chế bớt việc quá chú tâm vào game của người chơi thông qua tiết chế người chơi để giảm thiểu tác hại do chơi game quá đà gây ra.
Trong khi đó, eSport lại không quá hút thời gian chơi bởi dù game hay đến đâu, người tham gia cũng không thể chơi liên tục trong thời gian dài. Mỗi ván đấu của eSports luôn buộc não bộ của người chơi làm việc không ngừng với một chuỗi hành động: quan sát – đánh giá – phân tích – xử lí tình huống. Điều này khiến thể lực của người tham gia không thể duy trì chơi eSports trong thời gian quá dài. Những người “cố đấm ăn xôi” bằng cách tiếp tục chơi khi thể lực suy giảm chắc chắn sẽ chỉ nhận lấy thất bại và sự bực bội về mình.
4. Cơ hội tạo thu nhập và nghề nghiệp tương lai
Đọc trên báo mạng, chúng ta từng thấy những trường hợp bán đồ trong game online hàng trăm triệu đồng, thậm chí lên được tiền tỉ. Điều này khiến không ít game thủ lầm tưởng kiếm tiền từ game online là một nguồn thu nhập “ngon ăn”. Nhưng sự thật là thu nhập từ việc bán đồ từ các trò chơi trực tuyến nhỏ hơn rất nhiều so với công sức mà người chơi đã bỏ ra. Bên cạnh đó, tuổi thọ của các game online tương đối ngắn và kiếm tiền từ chúng khó trở thành một nghề nghiệp ổn định cho những người theo đuổi.
Cách đây vài năm, thị trường game online Việt Nam được biết đến với nhiều cách kiếm tiền từ game như: bán vật phẩm, cày thuê, bán nhân vật… Qua thời gian, những kiểu tìm thu nhập này đã dần lụi tàn khi các chất lượng các game online xuống dốc không phanh và nhà phát hành can thiệp quá nhiều vào giá cả trong trò chơi. Các game thủ muốn kiếm tiền từ game online phải bỏ công sức “cày” 24/24 giờ mệt mỏi nhưng phải nhận lại một rủi ro “lỗ vốn” rất cao vì vòng đời của các game online mới ngày càng ngắn còn các game cũ thì đã ổn định thị trường.
Saigon Jokers – một trong các mô hình eSport chuyên nghiệp thành công ở Việt Nam.
Ở eSports, mọi chuyện lại sáng sủa hơn rất nhiều. Cũng giống như các bộ môn thể thao truyền thống, eSports có nghề vận động viên, huấn luyện viên chuyên nghiệp, chuyên viên tổ chức giải đấu, những người làm truyền thông, truyền hình trực tiếp, bình luận viên… eSports là một nền công nghiệp thể thao – giải trí với muôn vàn nghề nghiệp phong phú. Tại Việt Nam, những ngành nghề làm eSports đã và đang phát triển khá mạnh mẽ với những công ti như Garena, VTC Game… Các vận động viên eSports ở Việt Nam ở các bộ môn như FIFA, Đột Kích, Liên Minh Huyền Thoại… có thu nhập và được tạo nhiều điều kiện đi thi đấu nước ngoài. Trong số đó, tiêu biểu có đội Saigon Jokers của LMHT dù không tiến sâu vào chung kết nhưng cũng giành được tới 1 tỉ đồng tiền thưởng tại giải vô địch thế giới ở Mỹ vừa qua.
5. Cái nhìn từ xã hội
Cách đây vài năm, cả game online và eSports đều phải chịu cái nhìn khắt khe và thiếu thiện cảm từ xã hội. Người ta dễ dàng đánh đồng game online và eSports là những trò chơi vô bổ, không lành mạnh, gây nghiện, làm lãng phí tiền bạc và phát sinh tệ nạn xã hội. Hàng loạt những vụ án thương tâm được đưa lên báo với nguyên nhân được chỉ đích danh “do game mà ra”. Nhiều eSports hấp dẫn và lành mạnh đã phải chịu búa rìu dư luận một cách oan ức.
Trong khi cộng đồng Game Online vẫn đang chật vật để tự minh oan cho mình, eSports dần chứng minh được giá trị đích thực của mình qua việc được công nhận là một môn thể thao chính thống, có chính sách hỗ trợ từ nhà nước. Hàng loạt giải đấu mới được tổ chức như VEC 2012, Đi Tìm Huyền Thoại, đã thu hút sự chú ý của nhiều tầng lớp xã hội từng bước giải tỏa được định kiến của xã hội về game nói chung và eSport riêng. Những nỗ lực của một cộng đồng eSports bền bỉ đã giúp ngọn lửa thể thao luôn cháy sáng và tìm lại được vị trí xứng đáng của mình trong xã hội. Cộng đồng eSports vẫn bền bỉ phát triển, với những game thủ có trình độ học vấn rất cao. Để thành công trong thi đấu Esports, một game thủ phải có nhiều kĩ năng phức tạp và tư duy thông suốt, được rèn luyện qua một quá trình dài. Những thành tích tuyệt vời của game thủ Việt Nam, trong đó có chức vô địch Đông Nam Á của Saigon Jokers tại Đà Nẵng ngày 9/9 vừa qua, đã làm thay đổi cách nhìn nhận và đánh giá của nhiều người.
Ngày nay, các game online cũng đang có những bước eSports hóa bằng cách bổ sung thêm những tính năng giúp người chơi thi đấu với nhau. Điều đó cũng nói lên rằng, eSports đang trở thành xu hướng đúng đắn để cho game phát triển theo hướng lành mạnh và bổ ích hơn. Ở Việt Nam, eSports đang dần trở thành một trào lưu mới với số lượng người trẻ tham gia cực kì đông đảo. Đó là một tín hiệu đáng mừng đối với xã hội, khi giới trẻ được tiếp cận với một lĩnh vực hiện đại và đậm tính giáo dục.
Theo diễn đàn Game8
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
